“Arkadaşa Hem Mutlu Günlerde Hem de Üzüntülü Anlarda İhtiyaç Duyarız.-Leigh Klein”
“Sormaz ki Bilsin, Sorsa Bilirdi. Bilmez ki Sorsun Bilse Sorardı.-Sadi Şirazi.”
“ne bnilsen azdır.”
CLAY KALLAM
California St.Mary Üniversitesi basketbolunu tekrar ayağa kaldıran , NCAA turnuvalarına sürekli katılmak başarısı yakalayan Randy Bernett NBA’i çok yakından tanır. Her zaman John Stockton ve Karl Malone ‘nun uyguladıkları pick and roll ‘u hep hatırlayıp, anlatmaktadır. John Stockton NBA’de her oynadığı sezon, asist kralı olmuştur. Utah Jazz ile pick and roll’u uygulayarak çok başarılı bir takım oldular.
Benneth “Herkes pick and roll oynayacaklarını biliyor ama savunamıyorlar.” diyor. 9 yıl boyunca çalıştırdığı takımla pick and roll oynayarak 183 galibiyet elde etti.
Pick and roll’un çok başarılı bir geçmişi olmasına rağmen birçok antrenör bir nedenle uygulamayı tercih etmiyorlar.
PICK AND ROLL’UN TEMEL NOKTALARI
Pick and roll’un temel noktasını topa yapılan perdelemelerden yararlandıktan sonra elde edilen avantajı değerlendirme yeteneğine sahip takımın oyun kurucuları oluşturur. Pick and roll’un savunulmasını zorlaştıran perdelemeden sonra isabetli atış kullanan guard oyuncularıdır.” diyor. Bunun anlamı şudur; eğer savunma oyuncusu perdelemenin altından geçmeye çalışırsa serbest kalan guard oyuncusu isabetli atışını kullanabilecektir.
Uzun oyuncunun elinde top olan kısa oyuncu ile pick and roll oynaması sonucu savunma adam değiştirme (switch) yaparak boy farkından doğacak olumsuzluğu ortadan kaldırmaya çalışacaktır.
Eğer guard oyuncuları top sürmeyi kesip topu tutarlarsa, hücum etkisiz kalır. Pick and roll’un önemli bir kuralı, sonuca gidebilmek için guard oyuncularının top sürmeyi kesmemeleridir.
Sonra ki adım her şeyi kontrol altında tutabilmektir. Bennett “Topu ters tarafa çevirmeyin. Ancak eğer topu ters tarafa çevirmezseniz pick and roll oynayabilirsiniz.” diyor.
“Ayrıca, perdelemeyi bozmayın. Eğer perdelemeden yararlanılamazsa, topu geri çeker ve hücumu yeniden başlatabilirsiniz.” diye uyarıyor. Ya tekrar perdeleme yapılır veya başka bir hücum denenir.
PICK AND ROLL’UN YARARLARI
Pick and roll hücumunda savunma oyuncuları adam değiştirmelerde birçok hata yapıp açık verirler. Pick and roll’un amacı uzun kısa oyuncu, kısa uzun oyuncu üstünlüğünü elde etmektir. Böylece kısa oyuncu kısa oyuncuyu, uzun oyuncu kısa oyuncuyu savunma zorunda kalır. Hücum oyuncuları bu kuralı benimserlerse ve top sürmeyi kesmezlerse, yani savunmayı adam değişmeye zorlarlarsa beş olumlu üstünlüğü elde ederler:
1-Guard rahat atış yapma fırsatı yakalar. Eğer perdeleme çemberden uzakta yapılırsa pick and roll’un uygulanabilmesine bir engel yoktur. Perdeleme üç sayılık atış çizgisi civarında ve daha yakının da yapılmalıdır. Eğer perdeleme daha uzakta yapılır ise toplu oyuncuyu savunan oyuncu perdelemenin altından geçer ve savunma adam değiştirme yapmaz.
2-Guard doğrudan doğruya çembere yönelir. Guard oyuncusu çembere ulaşamazsa da yönelmesi sonucu forvetteki veya köşesinde ki takım arkadaşlarına pas çıkarabilir, çünkü savunmadan her an yardım gelecektir.
3-Perdelemeyi yapan oyuncunun hızla içeri devrilmesi. Bu hareket perdeleme yapan oyuncunun aniden içeri devrilmesi sonucunda çabuk bir pas almasıdır. Perdeleme yapan oyunculara savunma oyuncularının çemberden uzakta olduklarını gördüklerinde içeri devrilmeleri gerektiği öğretilmelidir.
4-Kısa bir savunma oyuncusuna karşı post’ta bir pozisyon yaratabilmek için guard oyuncusu kendisine perdeleme yapılmasını bekler.
5-Guard oyuncusu çembere doğru yönelir, uzun savunma oyuncusu kendisini savunur.
Doğal olarak pick and roll’un değişik uygulamaları vardır. Bir uygulamayı üç, dört kez tekrarladıktan sonra perdelemenin tersine gitmek çok etkili olur ve kolay sayı fırsatları yaratılabilir. Ancak, bu uygulamalar bütün oyuncular tarafından anlaşılmalı, iyi çalışılıp uygulanmalıdır. Guard oyuncusunun etkili hücum için topu ne zaman ve nasıl taşıyıp post oyuncusuna aktaracağını bilmelidir.
Bennett “Eğer guard oyuncuları pas verebiliyorlarsa, top sürebiliyorlarsa ve şut atabiliyorlarsa pick and roll’u başarı ile oynatılabilirler.” diyor.
PICK AND ROLL’ÜN PARÇALARI
Şöyle bir inanış vardır; erkekler pick and roll’u kadınlardan daha iyi uygularlar, çünkü arkadaşları ile daha çok tek pota maç yaparlar. Erkekler daha genç yaşlarda savunmanın yapacağı hatalardan yararlanmayı öğrenirler ve tam sahada başarı ile uygularlar.
Bennett “Pick and roll çalışmalarını nadiren ikiye iki veya üçe üç olarak çalışırız. Beşe beş çalışmanın daha yararlı olacağına inanırız.
Alt yapı coachları pick and roll çalışmalarını ikiye iki, üçe üç yapmayı tercih ederler. Çünkü altyapı oyuncularının tek pota tecrübeleri daha azdır. Genellikle altyapı oyuncuları pick and roll ile ilk defa coachlarının kendilerine gösterdikleri zaman tanışırlar.
Etkili olabilmek için pick and roll’un etkili ve düzgün bir perdeleme ile başlaması gerekir. Bennett’e göre” Savunma oyuncusunun öndeki ayağının bulunduğu noktada iki ayağını genişçe açarak savunmayı engellemelidir.” Savunma oyuncusu perdelemeden kurtulmak için perdelemeyi yapan oyuncunun kendisine yakın bacağının üzerinden aşmaya çalışır. Ana fikir perdeleme ile öndeki ayağı hareketsiz hale getirmektir. Eğer bu gerçekleşirse oyuncu değiştirme (switch) yapılmaz. Tabii ki eğer adam değiştirme olmazsa pick and roll gerçekleşmez ve hücum bir üstünlük kazanmaz.
Perdeleme yapan oyuncu perdeleme yaptıktan sonra çembere yönelmelidir. Hareketi yaptıktan sonra kendisine verilecek ani pası beklemelidir. Kendisine pas verilemeyebilinir. Fakat genellikle savunmacılar pasın verilmesine imkan verecek boşluklar bırakabilirler. Böylece elinde top olan oyuncu perdelemeden sonra çembere yönelen takım arkadaşına pasını verebilir. Perdelemeyi yapan oyuncu topun olduğu tarafta kalmaya çalışmalıdır. Bazen genç oyuncular topsuz tarafın ortasına kadar doğru yönelirler. Ancak bu hareket savunmanın işini kolaylaştırır.
Perdelemeler sahanın her noktasında uygulanabilir. Sahanın ortasında, forvetlerde, serbest atış çizgisi üzerinde uygulanabilir. Sahanın değişik noktalarında uygulanabilir. Sahanın değişik noktalarında uygulanan perdelemeler savunmayı zor durumlarda bırakır ve savunmayı her değişik duruma karşı önlem almaya zorlar.
Aynı zamanda, uzun oyuncuların sahanın bir tarafında perdeleme yaptıktan sonra hemen arkasından sahanın ters tarafında perdeleme yaparak savunmayı şaşırtması sağlanabilir. Eğer savunma ilk perdelemeden sonra ters tarafta ikinci bir perdeleme yapması ilk perdeleme yapılan oyuncuya geniş bir hareket alanı sağlar.
Eğer savunma sağlam değilse ve pick and roll’u savunamaya hazır değilse hücum başarılı olur. Genellikle maçlarda savunmalar pick and roll oynayan hücumlara karşı başarılı olabilirler. Maçtan önce pick and roll hücumlara karşı değişik önlemler alıp maç boyunca savunmalarına bağlı kalmaya çalışırlar. Hücum takımı savunmanın önlemlerine karşılık hazırlıklarını yapıp savunmayı hangi noktalara çekeceklerini belirlemelidir.
Bazı takımların maç içinde hücuma uygun savunmayı uyguladıklarını görebilirsiniz. Fakat savunma oyuncuları sahada yer aldıkları sırada nasıl savunma yapacaklarını bilmelidirler. Savunma oyuncuları sahada iken bir savunma oyuncusu daha değişik savunma yapıyorsa hücum takımına bol bol turnike ve kolay sayı imkanı verirler.
PICK AND ROLL’UN FAYDALARI
Eğer bir takım pick and roll’u uygulamaya karar verirse dikkat etmeleri gereken bazı noktalar vardır.
Oyuncular genellikle bu dizilişin kendileri için düzenlendiğine inanırlar. Oyun kurucular çoğu zaman oyunu zorlarlar ve çok sayı atarlar. Israrla savunmayı geçmek için çok çabalarlar ve topu ellerinde tutarlar. Ancak pick and roll takım oyunu göz önünde bulundurularak uygulanmalıdır.
Guard oyuncuları pick and roll’dan yararlanacak tek oyuncu değillerdir. Bu hücum dizilişinde en çok uzun oyuncular mutlu olurlar. Uzun oyuncular dışarı çıktıktan sonra çembere yüklenip sayı yapma çabası savunmalar tarafından savunulması en zor harekettir.
Eğer pivot oyuncusu olduğu yerde hareketsiz kalırsa sonuç almak zordur. Savunma bu gibi durumlarda hücumu kolayca engelleyebilir. Savunma topsuz taraftaki oyuncusunu yardıma getirebilir veya savunmayı sertleştirebilir. Guard oyuncuları sabırlı olmalıdırlar.
Sonuçta pick and rol takımın sayı üreten oyuncuları kısıtlı ise yinede uygulanabilir. Bennett “ Sadece iyi birkaç oyuncu ile bile bu hücum uygulanabilir.”diyor. “Flex ve top sürerek çembere yönelme hücumunda “Princeton Offense” bütün oyuncular üst seviyede yetenekli olmalıdırlar.” diyor.
Bazı coachlar sahada her an en yetenekli oyuncularının hepsini aynı anda sahada tutmayı isterler. Ancak çok az coach elindeki sadece birkaç iyi oyuncu ile bile çok etkili hücum edebilirler. Onlar pick and roll’u hayat kurtarıcı, en azından maç kazanan bir silah olarak görmektedirler.
Açıkçası Utah Jazz’da Stockton ve Malone bu hücumu en iyi ve yararlı ve kolay sayıya giden bir silah olarak kullanmışlardır. Phonix’de Steve Nash ve Amar Stoudemire çok etkili ve uyumlu olarak uygulamışlardır. New Orleans’da Chris Paul ve Tyson Chandler perdelemeyi çok doğru kullanarak başarılı olmuşlardır.
Bennett “Eğer uyumlu ve yetenekli iki oyuncunuz varsa bu hücum başarınıza çok büyük katkı da bulunabilir. Hatta rakip takımın sizin nasıl hücum edeceğinizi bilse bile size yinede başarı getirebilir.” diyor.
HORN PICK AND ROLL HÜCUMU
Horn olarak tanımlanan bu dizilişte oyun kurucuya hem sağ hem de sol taraftan perde yapılma olanağı sağlandığından savunma oyuncusu baskı altında kalacaktır.
Hücum 1-4 dizilişi ile başlar. Oyun kurucu serbest atış çizgisi yuvarlağına yaklaşınca her iki post oyuncusu da oyun kurucuya perdeleme yapmak için yükselirler.
Oyun kurucu her iki yöne de yönelebilir. Post oyuncuları kendisine perdeleme yaparlar ve perdelemeden sonra hemen topun olduğu taraftaki post oyuncusu çembere doğru yönelirler ve oyun kurucuya şut atma, posta pas verme veya köşede 2’ye pas verme imkanı sağlarlar. Perdeleme yapmayan post oyuncusu 5 dipte pivot noktasına iner ve sol forvet guard noktasını doldurur.
Bir diğer uygulamada perdelemenin üzerinden top sürerek yararlanan oyun kurucu sahanın sağına doğru kayar. Topsuz taraftaki post oyuncusu toplu taraftaki pivot noktasına iner. Perdelemeyi yapan post oyuncusu perdelemeden sonra hemen üç sayılık atış kullanmak için oyun kurucusunun arkasına geçip pas alır.
Sağ forvet sağ köşeye iner. Sol forvet 3 yine guard noktasına yükselir.
Topsuz taraftan toplu taraftaki posta yönelmek savunmayı güç durumda bırakır. Eğer perdelemeyi yapan oyuncu iyi bir şutör ise bu hücum dizilişi çok daha etkili olur.
FORVETTEN PICK AND ROLL
Forvetten pick and roll çok genel uygulanan bir hücumdur.
Post oyuncusu serbest atış çizgisinin köşesinden forvete doğru büyük bir adım atarak perdeleme yapar. Perdeleme gerçekleşince guard oyuncusunun yararlanacağı birçok fırsat vardır.
Guard oyuncusu pası 5,2 veya 3’e verebilir. Dış oyunculardan birisini , savunmanın yardımlaşmak için savunduğu oyuncuyu terk edip ortaya kapanması durumunda hücum için yararlanabilecekleri birçok fırsat doğar.
Aynı köşede hücum 2 yer almadan da uygulanabilir. Böylece 2, 3 ve 5’i,n topsuz tarafta yer almaları 1 ve 4’ün oynadığı ikili oyuna dönüşür.