“Topa Baskı Yapın, Topsuz Taraftaki Savunma Oyuncularının Ortaya Gömülmelerini Sağlayın ve Perdelemelere Takılmamalarını Sağlayın.-

Hank IBA”

Hazırlayan: Hank IBA

Çok az sayıdaki oyuncu iyi bir hücum oyuncusu olabilmek için yeterli doğal yeteneğe sahiptir. Ama doğru zihinsel tavra ve yeterli fiziksel güce sahip olan her oyuncu iyi savunma oyuncusu olabilir.

Çok az sayıdaki oyuncu iyi savunma yapmayı sever ve savunma yapmak ister. Küçük bir çocuk topu eline alınca eğer gücü yetip topu çembere yetiştirebiliyorsa ilk yapacağı hareket topu çembere atmak olacaktır. Çocuğun yaptığı bu hareketi doğal karşılamak gerekir. Diğer bir oyuncuyu sayı atmaktan alıkoymak, doğru deyimi ile savunma yapmanın çok keyif verici olmaması gerekir.

Hem oyunculara hem de bir bütün olarak takıma savunmanın benimsetilmesi ve sevdirilmesi gerekir. Tabii bunu gerçekleştirmek için zamana ihtiyaç vardır. Her antrenmanda savunmaya çok vakit ayırmak ve çok çalışmak gerekir. Ancak, iyi kişisel ve takım savunması benimsetilebilinirse başarı gelecektir.

İyi bir savunma her takım için gelenek haline getirilmelidir. Savunma, başarılı takım yaratılmasına yardımcı olur. Ayrıca, kişisel olarak oyuncuların karakterlerini geliştirerek yardımlaşma, birbirine destek olma, zoru yenme gibi alışkanlıkların doğmasına ve yerleşmesine yardımcı olur.

Belki garipseyeceksiniz ama oyuncularımız rakiplerine sayı attırmadıkları zaman sayı yapmışçasına sevinmektedirler. Rakiplerinin sayı atmasını engellemek için büyük gurur duymaktadırlar.

Bir maçta hücumda ne kadar iyi oynarsa oynasın eğer savunduğu oyuncu çok sayı attı ise o maçta kötü oynadığını kabul eder ve o maçı unutmamaya çalışır.

Antrenörler savunmaya niçin büyük önem veriyorlar? Bunun cevabı çok kolay ve açıktır. En iyi oyuncu veya takımın doğal olarak kötü oynadıkları maçlar olacaktır. Hangi spor dalı olursa olsun bu kural değişmez. Öyle maçlarda en güvendiğiniz, en iyi oyuncunuzu siz bile tanıyamazsınız.

Takımın böyle kötü oynadığı maçlarda, kendilerine yardımcı olarak bazı kurtuluş yollarının dağarcıklarında yer alması gerekmektedir. Bunun yanıtı savunmadır. Bir oyuncu veya takımın savunmasında çok veya az değişiklikler vardır. İyi bir savunma oyuncusu hemen hemen her maç iyi savunma yapmasını sürdürür.

Günümüzde, iki, üç gün ara ile iki aynı takımın karşılaştıklarını görmek mümkündür.

 Bu gibi maçlarda A takımının ilk maçta 15-20 farkla kazandığı bir sonraki maçta ise bu kez B takımının maçı aynı veya yakın sayı farkı ile kazandığını görebiliyoruz.

Bu farklılığı nasıl yorumluyorsunuz? Aynı saha, aynı oyuncular, hemen hemen aynı hakemler ama bu kez sayı farkı diğer takımın lehine sonuçlanmış Bize göre bunun cevabı, her iki takımın isabetli-isabetsiz sayıları ve isabet bulan takımın çok daha iyi savunma yapması olarak yorumlanabilir.

Oyunculara kişisel savunmayı öğretirken birçok konuya değinmek gerekir:

1-SAVUNMA DURUŞU:

    Ayaklar birbirinden omuz mesafesinde açık, rahat bir şekilde yerleştirilmelidir. Ayaklardan birisi diğerinden biraz daha önde tutulur. Asla paralel olmamalıdırlar. Vücut ağırlığı arkaya doğru verilmelidir.

2-AYAK HAREKETLERİ:

   Hareket halinde iken ayaklar birbirlerini asla kesmemelidir. Boksör adımı veya kayma adımı kullanılmalıdır.

3- HAREKET: Savunmada ilk hareket genellikle geriye doğru yapılır. Bu nedenle savunma duruşunda vücut ağırlığı arkaya doğru verilmelidir. Savunma oyuncusunun kafasındaki düşünce, hücum oyuncusunun çembere yükleneceği olmalıdır. Bu nedenle hücum oyuncusu hareketine başlayınca savunma oyuncusunun ilk hareketi arkaya doğru olacaktır. Diğer bir deyişle gerekirse hücum oyuncusunun dış atışlarına izin verin, ama çembere yüklemesine asla izin vermeyin.

4-SAVUNMA BÖLGELERİ:

    A BÖLGESİ:

    Bu bölge çember altı ve üç saniye koridorudur. Bu bölgede hücum oyuncularının ellerine top değmemesine izin verilmemelidir. Savunmanın müdahalesi ve engellemesi olmadan bu bölgeye topun geçirilmesine izin verilmemelidir. Hücum oyuncularının herhangi birinin veya pivot oyuncusunun bu bölgede pas almalarına ve oynamalarına izin verilmemelidir.

    B BÖLGESİ:

    Bu bölge üç sayılık atış yayı ile orta çizginin bir metre önüne kadar olan bölgedir. Topa baskı yapılmalı, topsuz tarafta savunma yapan oyuncu ise ortaya doğru kayarak yardım yapmayı düşünmelidir. Eğer savunulan oyuncunun elinde top varsa çok yakın savunma yapılmalı ve üzerinde baskı kurulmalıdır. Böylece, kolay hareket etmesi ve atış kullanması engellenmeye çalışılır. Eğer elinde top yoksa savunma oyuncusu biraz uzak savunma yapabilir. Ancak, top savunulan hücum oyuncusuna yaklaştıkça savunma oyuncusu hücum oyuncusuna yaklaşmalıdır.

   C BÖLGESİ:

    C Bölgesi orta saha çizgisinin hücum sahasının 1.5 metre kadar içinde olan bölgedir. Eğer savunma oyuncusu çok iyi bir şutör değilse ve çok isabetli şut atamıyorsa bu bölgede uzağında durularak savunma yapılabilir. Eğer iyi bir şutör ise yakın savunulmalıdır. Basketbolda iyi savunma yapılırsa hücum takımının fast-break atması çok zorlaşır. Şut atılınca savunma oyuncuları sahada hangi noktada durmaları gerektiğini çok iyi bilmelidirler.

Elide top olan hücum oyuncusuna saldırmayız veya elinden top kapmaya çalışmayız. Bunun yerine, öncelikle top ile çember arasındaki savunma duruşumuzu alırız. Daha sonra savunacağımız hücum oyuncusunu buluruz.

Bu noktada savunmanın iyi bir sırrı yatmaktadır. Hücumdan savunmaya ne kadar çabuk geri dönebiliyoruz? Eğer bu geri dönüş üç, dört veya 5 saniyede oluyorsa çok geç kaldınız demektir. Oyuncular, değişikliği hemen sezip o saniyede geri koşmalıdırlar.

Savunma oyuncusunun tek düşüncesi rakiplerinin sayı yapmalarını engellemektir. Eğer savunma oyuncusunun aklı bir an önce hücuma koşmak, top kapmak ise birçok hata yapabilir ve bu hatalar sonucunda ödenecek faturalarda çok ağır olur.

Hücum takımı atışı kullanınca bütün savunma oyuncuları hemen üç saniye koridorunun içine gömülmeli, rebound almak için rakiplerinin önüne geçip çember ile hücum oyuncuları arasında yerlerini almalıdırlar. Eğer beş savunma oyuncusu da üç saniye koridorunun içine gömüldülerse elleri topa değmesi bile hücum oyuncularının topu çembere tiplemelerini ve ikinci bir atış kullanmalarını engelleyecek konumda bulunurlar.

Uyguladığınız savunmaya ”gömülü adam adama savunma” veya ”topsuz taraftaki savunma oyuncularının çember altına kayması” adını veririz. Bu savunmayı şöyle açıklayabiliriz, elinde top olan hücum oyuncusu yakından ve sıkı bir şekilde savunulmalıdır. Eğer, C bölgesinde ise, yakın savunmaya gerek yoktur. Topsuz taraftaki bütün savunma oyuncuları üç saniye koridorunun içine kaymalı veya gömülmelidirler. Böylece çembere yüklenmek isteyen hücum oyuncusunun hareketini engellenmeye çalışılır.

Bu savunmanın başarılı olabilmesi savunma oyuncularının çember altına gömüldükten sonra, top savundukları hücum oyuncusuna doğru geldiğinde çok çabuk olarak pasın verilmesini engellemek için ne kadar çabuk dışarı çıkıp savunma pozisyonu aldığına bağlıdır. Doğal olarak bu hareketin başarısı oyuncunun kendisine bağlıdır. Eğer çabuk ve tepki verme yetenekleri hızlı ise ortaya kapanmada daha çok yardımcı olur. Bu adam adama savunma kişisel sorumlulukları ve savunduğu hücum oyuncusunu daha yakından ve baskılı savunmasını teşvik eder. Her türlü hücum dizilişine karşı kolayca uygulanabilir. Aynı zamanda hücum takımının süratine ve boy üstünlüğüne uyum sağlamanızı kolaylaştırır.

Perdelemeden önce savunma olarak adam değişme yapmayız. Eğer oyuncu istediği zaman adam değişme yapacağını biliyorsa tembelleşir. Ama adamını kaçırmadan hep onu takip etmek zorunda olduğunu biliyorsa ve kendisine yapılan perdelemeyi aşmak zorunda ise var gücü ile mücadele eder.

Savunmada her oyuncu bir arkadaşına yardım etmeye hazır olmalıdır. Ancak, bu yardım eğer arkadaşı bir hata yaptı ise ve hücum oyuncusu arkadaşını geçti ise yapılmalıdır.

Bazı antrenörler bu tip savunmalarda belirli zayıf noktaların olduğunu belirtirler.

Bu zayıf noktaları tartışmakta yarar vardır.

1-PERDELEMELERE KARŞI ZAYIFTIR.

Bu tür savunmalar eğer perdeleme yapan oyuncunun savunucusu biraz uzağında savunuyorsa ve perdelemeden yararlanıp içeriye dalmaya çalışacak oyuncuya karşı uyanık olurlarsa perdeleme kullanan takımlara karşı gayet etkilidir. Perdeleme yapan oyuncunun savunucusuna hiçbir zaman yakın oynamamasını öğütleriz. Aksine, biraz geri çekip perdelemeye takılıp hareketi sınırlanan arkadaşına yardım etmesini isteriz.

Birçok perdeleme topsuz taraftaki oyuncuya yapılır. Perdeleme yapan oyuncu hücum oyuncusunun dışına doğru perdeleme yapar. Topun olmadığı taraftaki savunma oyuncularının mümkün olduğu kadar içeri gömülmelerini isteriz. Eğer savunma oyuncuları içeri gömülürlerse hücum oyuncularını etkili bir perdeleme yapmaları zorlaşmış olur.

2-RAKİBİN FAST-BREAK ATYMASINA İZİN VERMEZ.

Bu savunmanın temel noktası oyunculara pozisyon kazandırmasıdır. Savunma oyuncularının topu kesmeleri, engellemeleri ikinci derecede önemlidir. Gerçekte, özellikle genç oyuncularımıza topu tamamen unutmalarını ve bütün dikkatlerini pozisyon kazanmaya vermelerini öğütleriz.

Bütün bir savunmanın pasları kapması ve topu kaptıktan sonra fast-break atması zor olmaz mı? Eğer topsuz taraftaki savunma oyuncuları içeri gömülmeyi yapabilirlerse her istenilen uygulanabilir. Eğer savunma doğru uygulanırsa savunma oyuncuları pek çok top kapacaklardır.

Daha öncede belirtildiği gibi, doğru uygulanan bir savunmaya karşı fast-break atılması hemen hemen imkansızdır. Rakip takımı dengesiz yakaladığımız an, doğal olarak fast-break atarız. Ancak, savunmada amacımız fast-break atmaktan çok savunmayı doğru uygulayıp hücum takımının sayı yapmasını engellemektir.

3-DAHA YORUCUDUR VE OYUNCULARIN DAHA İYİ KONDÜSYONA SAHİP OLMALARINI GEREKTİRİR.

Başlıkta belirtilen noktalar başarı için gerçekten gereklidir. Birçok kişi, bunu bir zayıflık olarak nitelendirir. Ama bizim için bir güçtür ve güçlü olmak için çalışırız.

Burada devreye yine sorumluluk kavramı girer. Eğer bir oyuncu oyun sisteminin kendisinden ne beklediğini biliyorsa, kendisi de bu sistemin bir parçası olabilmek için ne yapması gerektiğinin bilincinde ise görevini yerine getirebilmek için gerekli bedensel ve ruhsal kondisyonda olmak sorumluluğunu taşıyabilmelidir.