“Başarı Kendini Sevmek; Yaptığın İşi Sevmek ve Yaptığın İşi Nasıl Gerçekleştirdiğine Bağlıdır.-Maya ANGELOU”
“Sormaz ki Bilsin, Sorsa Bilirdi. Bilmez ki Sorsun, Bilse Sorardı.-Sadi ŞİRAZİ”
“Ne bilsen azdır.”
Altyapı’da küçük, yıldız, genç takımlarda coachluğu vakit geçirmek için mi yapıyorsunuz? Cevabınız evet ise, bir sonra ki soru coachluk felsefeniz nedir?
Hangi seviyede coachluk yaparsanız yapın kendinize bir felsefe geliştirmelisiniz. Böylece, oyuncularınızı felsefeniz doğrultusunda yönlendirmeniz mümkün olacaktır.
Sonuçta, sadece bir tek coachluk tarzının her durumda yeterli olmayacağı aşikardır. Her sezon takıma katılacak yeni oyuncuların yeteneklerine göre gereken değişiklikleri yapmak gerekebilir.
Değişik coachluk felsefelerini inceledikten sonra size yakın ve uygun olan felsefeyi oluşturup altyapıda uygulayabilirsiniz. Zaman içinde takımınızın değişeceğini unutmayın. Bu değişime uyum sağlamayı unutmayın. Eğer gereken uyumu sağlayabilirseniz saha içinde ve dışında başarıyı sağlayacak bir takım yaratmanız mümkün olacaktır.
1- FUNDAMENTAL FELSEFESİ
İster LeBron James olsun ister Kobe Bryant veya Kevin Durant olsun veya herhangi bir NBA oyuncusu olsun bir şekilde altyapıda oynamışlardır. Veliler ve coachlar için altyapı ligleri çocukları sporda ve takım olmada, bir arada tutmak için çok yararlıdır.
Fundamental felsefesi temel basketbolu öğretme kurallarına dayanır. Şut, top sürme, rebound gibi temel hareketleri oluşturur. Eğer oyuncularının doğru şut tekniklerini iyi anlayıp, doğru uygularlarsa, hangi tür hücumu uygularlarsa uygulasınlar iyi ve yüksek yüzde ile atış yapan takım olur. Şut tekniğinin tüm unsurları ayak hareketleri, pozisyon yaratma, top tutuş, topu takip gibi bütün ayrıntılara özen göstermelidir.
Bu coachluk felsefesi genç oyunculardan oluşan takımlara sahip, ayrıntılara çok dikkat eden ve ayrıntılı küçük noktalara çok önem veren ve önemini anlayan coachlar içindir.
Fundamental coachluk felsefesini benimseyen bazı önemli ipuçları; *Ayakkabısının bağcıklarını ilk defa bağlayan çocuklar, çift haneli sayı üretmeyi veya şampiyonluk kazanmayı düşünemezler bile . Çocukların tecrübesizliğini ancak fundamental coachluk felsefesini uygulamaya başlamak çocuklara spor yaşamları boyunca yararlanabilecekleri bir yetenek kazandırmış olacaklardır.
*Coach olarak doğru fundamentalleri çocuklara kazandırmak oyunculara spor yaşamları boyunca kazanacakları bir armağan olacaktır.
* Ayrıca, oyunculara fundamental öğretmek coachun kendisi için öğretme yeteneğinin başarılı olduğunun göstergesidir.
2-OTORİTER FELSEFE
Çocuklar daha yaşlanınca, kendini ispat ve başarı isteği fundamentaldan kazanma arzusuna ve değişik bir yetenek gösterisine dönüşür. Bu noktadan sonra otoriter coachluk felsefesine geçip uygulamaya başlanabilir.
Bu tür antrenörler takımları için karar verirler ve antremanlarda ve maçlarda katı bir sevgi gösterisi uygulamaya başlarlar.
Oyuncular bir noktada kazanma arzu ve ihtirasını tamamen tam anlamıyla anlamayabilirler. Ancak yaşları ilerledikçe bu duygunun önemini benimserler, açık bir şekilde coachların uygulamaya çabaladıkları yöntemleri anlamaya başlarlar.
Genç takımda coachun bu felsefeyi takımına uygulamaya çalıştığını hatırlıyorum ama saha dışında en yakın dostum olmuştu. Ancak, saha içinde yine sert ve acımasız davranıyordu. Bu davranışı ne kadar iddialı olduğunun göstergesidir ve başarılı bir coach olmamız için üst düzeyde basketbol oynamamız için böyle bir davranış içine girdiğinin göstergesi idi.
3-DEMOKRATİK VE HEDEF BELİRLEMEYE YÖNELME FELSEFESİ
Demokratik ve hedef belirlemeye yönelik felsefe daha çok yıldız oyuncuya Sahip olmayan takımlarda uygulanır. Başarılı olmak için bir araya gelip, birlik içinde davranmayı beceren takımlarda ellerinden gelenin en iyisini uygulamak için kendilerinden çok üstün takımları birlik içinde davranan ve rakiplerini deviren birçok takımın hikayelerini okumuş veya görmüşsünüzdür.
Bu, takım oyunu olmadan mümkün değildir ve ulaşılması gereken bir hedef belirlemeden gerçekleşmez. Bu tür felsefeyi benimseyen bir coach takımının kendi kendini yönetmesini ve oyuncuların menfaati içinde doğru kararları vermelerine izin vermelidir.
Eğer böyle davranılırsa ana hedef maçları kazanmak ve büyük başarıları gerçekleştirmektir. Bu davranış her zaman şampiyonluk kazanmaktan öteye saha içinde ve dışında oyuncuların karakterlerini olgunlaştırıp, geliştirmektedir.
Lise takımında oynarken takımın yıldız bir oyuncusu yoktu ama bizden daha üstün yetenekli takımları yenebiliyorduk.
Princeton Üniversitesinin hücum dizilişine çok benzeyen bir dizilişi uyguluyorduk. Bu diziliş bize birçok galibiyet getiriyordu. Çünkü takım oyunu oynuyorduk. Çok iyi paslaşıyorduk. Topu devamlı olarak çevirip uygun şut fırsatı bulmaya çalışıyorduk. Savunma yorulup yıprandıktan sonra kolay sayı imkanı yakalıyorduk.
Amaç, fundamental’e dayanan basketbol oynamaktı. Rakibin fiziki üstünlüğüne cevap vermek hiçbir zaman yarar sağlamazdı. Zekamızı kullanıp, akıllı basketbol oynayarak rakiplerimizi alt etmek en doğru yoldur.
4-ATILGAN FELSEFE
Oyuncuların yaşları ilerleyip, bazı oyuncuların yetenekleri ile arkadaşlarından ayrılmaya başlayınca coachun görevi zorlaşır. Oyuncuları yetenekleri dolayısıyla birbirlerinden ayırmak takımdaki beraberliği bozabilir.
Daha üst seviyede bu ayrışma daha açık olarak ortaya çıkar. Bazı yetenekli oyuncular NBA’de oynayabilmek için kendilerini göstermeye çabalarlar. Bu gibi durumlarda dünyada birçok coach atılgan felsefeyi uygulamaya başlar.
Bobby Knight, Tom Izzo ve diğer birçok ünlü coach bu felsefe doğrultusunda takımlarını çalıştırırken takımlarına daha çok antreman yaptırırlar ve daha çok motive ederler.
Bu tür coachlar takımlarına bütün benlikleri ile bağlıdırlar. Hakemlere karşı saldırganlıklarını gösterirler. Bu felsefeyi benimsemelerinin bir nedeni de takımlarındaki oyucuların NBA’de oynama şanslarının var olmasıdır.
Ayrıca, bu tip coachlar değişik egolara sahiptirler. Atılgan felsefeyi uygulayan coachlar takım üzerinde tam bir hakimiyet kurarlar. Bunun yanında takımdaki yetenekli oyuncuları öne çıkarmaya da büyük özen gösterirler.
Atılgan coachların üç özellikleri vardır;
1-Aşırıya kaçıp skandallara neden olup kovulabilirler.
2-Bağırıp, çağırma ve oyuncular üzerine baskı kurmak günümüz oyuncuları üzerinde fazla etkili olmamaktadır.
3-Oyuncuların güvenlerini sarsarlar. Aynı zamanda basketboldan soğumalarına neden olabilirler.
Coach olarak atılgan coachluk felsefesini benimseyenler çok akıllı davranmak zorundadırlar. Atılganlığın olumlu bir yönü benimsenmelidir veya uygulanmalıdır. Yapıcı davranmayı benimseyip, eleştiriden ve baskıdan uzak durmalıdırlar.
5-İNSANCIL FELSEFE
Eğer profesyonel coachluk yapacaksanız veya profesyonel bir coach iseniz takımınızdaki oyunculara her zaman ayrı ayrı davrandığınızı, eşit davranmanın ne kadar zor olduğunu anlamanız çok yıpratıcıdır.
Milyon dolar transfer ücreti alan oyunculara “suicide-line drill” koşmalarını istemek biraz abartılı görülebilir. Phil Jackson, Gregg Popovich gibi ünlü coachlar daha olumlu ve verimli bir yaklaşımla hazırladıkları programı oyuncularına sunup onların istekle çalışmalarını sağlamak bu seviyede başarıyı getirmenin en yararlı yöntemidir.
Oyunculara daha yumuşak ve insancıl davranmak başarılı olmanın önemli bir adımıdır. Oyunculara ödenen yüksek ücretler ve verimliliklerinin azalmaması için bu tür davranışlar önemli ve gereklidir. Profesyonel oyunculara ödenen yüksek ücretler göz önüne alındığında ve onlardan istenilen yararın sağlanabilmesi için bu başarılı felsefeyi uygulamak en doğru yoldur.
SONUÇ
İyi bir coach olmak istiyorsanız öncelikle kendi kişiliğinizi ve öğretim yöntemlerinizi içeren bir felsefe oluşturabilmelisiniz.
Her coach takımını yönetmek için kendi felsefesini uygular. Bu felsefe oyuncularının yaşlarına ve yeteneklerine uygun, özen göstererek hazırlanmış olmalıdır.
Bu makalede belirtilen çeşitli felsefeler doğrultusunda takımın menfaatine ve sizin yapınıza uygun bir felsefe oluşturabilirsiniz. Amaç, takımın başarısı için oyunculardan en yüksek verimi sağlamaktır.
Coachluk tarzınız ne olursa olsun büyük bir istek ve çaba ile coachluğunuzu yapmalı ve öğretici ve örnek olmalısınız.
Bütün bu bilgiler çerçevesinde hangi coachluk felsefesini seçmeyi tercih edersiniz?